Przedszkole nr 14     

SYSTEM MOTYWACYJNY
W PRZEDSZKOLU
MALI PIASTOWIE W GNIEŹNIE

 

Czy motywacja to coś co mamy stale w sobie? Co wpływa na nasze działanie? czy możemy ją w sobie obudzić? Przez motywację rozumie się najczęściej ogół bodźców zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych, powodujących gotowość dziecka do uczenia się. Bodźce te mogą wywoływać dwa typy zachowań: pierwsze z nich to dążenie, drugi zaś to unikanie. Motywacja to proces, czyli dążenie do celu poprzez konkretne działanie;
Samomotywacja, pozwala dziecku, pomimo porażek – próbować kolejny raz zawiązać buty czy nauczyć się wierszyka. Jest motorem do wszelkiego rozwoju i działania.

Procesy motywacyjne mają trzy cechy:

• kierunek (dążenie do osiągnięcia przedmiotu pragnień lub unikanie źródła obaw)

• natężenie (przyrost lub spadek sił)

• dodatnie i ujemne stany emocjonalne.

Wpływ motywów na działanie wiąże się głównie z kierunkiem i natężeniem. Przyjęcie postawy pozytywnej i skupienie się na mocnych stronach osobowości uwypukla dobre cechy, a ich postępowanie zmienia się na lepsze.  Dużą rolę we wszelkich osiągnięciach odgrywa pozytywna motywacja - zapał i wiara w siebie. Nawet dziecko/uczeń/dorosły słaby, ale
o silnej motywacji zdoła pokonać trudność i osiągnąć dobry wynik czy zadowalające wyniki w nauce. Tak więc prawidłowe funkcjonowanie w sytuacji problemowej to dobra okazja kształtowania prawidłowej postawy emocjonalnej. Rodzice i nauczyciele powinni stwarzać takie sytuacje, oraz dawać takie możliwości do jak najczęstszego samodzielnego rozwiązywania problemów. Dziecko przy pomocy posiadanej wiedzy powinno umieć sformułować pomysł i poszukać sposobu do realizacji. Ważne jest tu także pokonanie lęku przed ośmieszeniem, gdy pomysł na rozwiązanie jest irracjonalny.

Czynniki wpływające na rozwój motywacji:
dotyczące nauczycieli:

• pochwały;

• nagrody;

• sposób prowadzenia zajęć (atrakcyjne metody);

• przyjazna atmosfera pracy,

• dobra baza dydaktyczna;

• możliwość rozwijania zainteresowań;

• kompetencje;

• akceptacja wychowanków;

• wzajemny szacunek;

• postawa nauczyciela;

• podwyższanie wymagań;

• zachęta;

• odnajdywanie w pracy z dzieckiem jego trudności ale i możliwości;

• pochwała przed rodzicami; pochwała przed grupą;

• poczucie bezpieczeństwa;

• dobra znajomość dzieci i ich środowiska;

• wskazywanie wzorców osobowych np. bajko terapia;

• prezentacja osiągnięć dzieci na szerszym forum np. przedstawienia;

• pozytywna rywalizacja w grupie rówieśniczej;

• atmosfera zaufania i zrozumienia.

  dotyczące dzieci:

• dobra samoocena;

• akceptacja wśród kolegów;

• zainteresowania;

• zadowolenie ze swoich osiągnięć;

• zdrowie fizyczne i psychiczne;

• samodyscyplina;

• samodzielność;

• umiejętność współpracy;

• wiara we własne możliwości;

• pochwała ze strony rodzica i nauczyciela;

• ciekawość świata i wiedzy;

• indywidualne cechy charakteru;

• wytrwałość w dążeniu do celu;

• zdolność radzenia sobie z porażkami;

• chęć dorównania innym;

• umiejętność radzenia sobie z konsekwencjami;

• chęć zaspokojenia oczekiwań;

• chęć nagrody;

• predyspozycje i zdolności;

 

 

Sposoby motywowania dzieci:

• Duże szanse uaktywnienia pozytywnych emocji dają działania plastyczno - manualne. Niektóre dzieci chętnie opowiadają, wyrażają słowem, co czują, inne wolą w ciszy

i skupieniu wyrażać swoje nastroje, wzruszenia, radość czy smutek a jeszcze inne w rysowaniu, malowaniu, wycinaniu wyrzucają z siebie to, co je gnębi.

• Wizualizacja, bajka, relaksacja, metafora to sposoby twórczej pracy z dziećmi, które wykorzystują wyobraźnię w celu kształtowania charakteru zgodnie z naszymi pragnieniami. To umiejętność wyobrażenia sobie przedmiotów, obrazów i sytuacji, które wydarzyły się w naszym życiu bądź też w całości są wytworem naszej wyobraźni.  Dzięki relaksacji i wizualizacji, dzieci nie tylko odreagowują stres, relaksują się, ale także rozwijają swoje półkule mózgowe, łatwiej i szybciej zapamiętują i rozumieją różne wiadomości, co w efekcie prowadzi do osiągania dobrych wyników, czyli sukcesu. 

• Do sukcesu prowadzi połączenie talentu i wytrwałości mimo niepowodzeń. Każda odmowa jest małą porażką. Reakcja emocjonalna na tę porażkę ma kluczowe znaczenie dla umiejętności znalezienia wystarczająco silnej motywacji do kontynuowania zabiegów. Warto zatem grać w gry planszowe zarówno w domu jak
  i w przedszkolu.

• Metoda projektów skutecznie motywuje do działania. Stosowanie jej w pracy z dzieckiem uruchamia naturalne motywy uczenia się i rozbudza ciekawość poznawczą. Dzieci w wieku przedszkolnym łatwiej się uczą, gdy są mobilizowane własną ciekawością poznawczą, są aktywne, samodzielnie poszukują rozwiązań, interpretują zdobyte informacje.

• Atrakcyjną formą zapoznawania dzieci z nowym materiałem są zabawy tropiące. Można je również wykorzystywać do poznawania przez dzieci liter, bowiem zwiększają one motywację do nauki. 

• Tablica motywacyjna, sprawności/umiejętności/zadań, spotkania z ciekawymi ludźmi, wycieczki do interesujących miejsc, stanowią również motywację do podejmowania działań przez dzieci. W efekcie dzieci mają poczucie satysfakcji i motywują się do pozytywnego działania.

 

RECEPTA DLA NAUCZYCIELA NA SUKCES WYCHOWANKA

1.Mów jasno, wyraźnie, z zapałem.
2.Przekonaj wychowanka, że w przedszkolu jest fajnie.

3.Bądź swobodny i baw się razem z wychowankiem podczas zajęć.
4.Okazuj mu szacunek i zaufanie.
5.Wyraźnie określ cele i zasady.

6.Bądź przygotowany do zajęć.
7.Przygotowuj ciekawe pomoce dydaktyczne.
8.Ogranicz do minimum czynniki rozpraszające uwagę.
9.Dbaj o dobry nastrój wychowanka.
10.Przypominaj informacje, kiedy dziecko zaczyna ją zapominać.
11.Polegaj na nim, stawiaj na niego, wierz w jego możliwości.
12.Bądź dla niego oparciem, bądź po jego stronie.
13.Nie oszukuj go, dotrzymuj przyrzeczeń.
14.Udzielaj odpowiedzi na najtrudniejsze pytania.
15.Jeśli coś mu się nie uda, zrozum go i zachęć do dalszej pracy.
16.Chwal za wszystko, co da się pochwalić.
17.Doceniaj go.

18.Używaj słów proszę, przepraszam, dziękuję.

19.Rozmawiając z dzieckiem staraj się je widzieć, słyszeć i rozumieć.
20.Słuchaj uważnie upewniając się, że dobrze rozumiesz.
21.Rozwijaj jego samodzielność.
22.Zachęcaj do krytycznego myślenia.
23.Okazuj mu swoje pozytywne uczucia.
24.Pokaż mu, że jesteś człowiekiem omylnym i popełniającym błędy.
25.Stosuj różne metody nauczania – bądź nieszablonowy i ekscytujący.
26.Odnoś do rzeczywistości to, czego go uczysz – niech praktyka  uzupełnia teorię.
 

Ważne jest, by dzieci wiedziały, że mogą otrzymać nagrodę i pochwałę za pozytywne zachowania. Nauczyciel dopasowuje wymagania do wieku i dynamiki grupy. Zachowania podlegające wzmocnieniu i są jasno określone. Nauczyciel stymuluje buźkami, ocenami tak by każde dziecko czuło, że ma szansę być „grzecznym”. Dla jednego dziecka wielkim sukcesem będzie spokojne zjedzenie posiłku i za to warto go pochwalić i docenić, podczas gdy inne dzieci zawsze grzecznie jedzą obiad, więc zostaje docenione w innych aspektach.
W naszym przedszkolu trafionym sposobem okazała się tablica motywacyjna z imionami dzieci, na której umieszczane są kolorowe buźki lub pinezki w kolorze: zielonym oznaczającym – twoje zachowanie jest super, tak dalej zatem idź do przodu bo jesteś na właściwej drodze, czerwonym oznaczającym – stop zatrzymaj się bo twoje zachowanie krzywdzi i jest niewłaściwe, robisz źle, oraz żółte oznaczające – oj uwaga ostrzeżenie, coś zaczyna się psuć w twoim mechanizmie zwanym zachowanie.

Efektem finalnym w naszym systemie motywacji jest przedszkolny system nagród i kar opracowany i wdrażany już w latach poprzednich.

Formy nagradzania zachowań respektujących ustalone normy i zasady:

·pochwała wobec grupy,

·pochwała indywidualna,

·pochwała przed rodzicami,

·atrakcyjne spędzanie czasu, atrakcyjna zabawa w grupie według pomysłu dzieci,

·darzenie dziecka szczególnym zaufaniem np. zwiększając zakres jego samodzielności,

·drobne nagrody rzeczowe, np. emblematy uznania (odznaka, order),

·dostęp do atrakcyjnej zabawki.

 

Nagradzamy za:

·stosowanie ustalonych umów i zasad,

·wysiłek włożony w wykonanie pracy, zadania,

·wypełnienie podjętych obowiązków,

·bezinteresowną pomoc innym,

·stosowanie zasad ochrony przyrody,

·aktywny udział w pracach grupy.

 

Brak podporządkowania się ustalonym zasadom:

·nieprzestrzeganie ustalonych norm i zasad współżycia w grupie i przedszkolu,

·stwarzanie sytuacji zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu własnemu i innych,

·zachowania agresywne,

·niszczenie wytworów pracy swojej, innych oraz ich własności,

·celowe nie wywiązanie się z podjętych obowiązków.

 

Kary czyli konsekwencje za brak podporządkowania się ustalonym zasadom:

·konsekwencja naturalna jako bezpośrednie następstwo winy (w sytuacjach nie zagrażających zdrowiu dziecka),

·upomnienie słowne (przypomnienie obowiązujących zasad),

·rozmowa -przedstawienie następstw zachowania (skłonienie dziecka do autorefleksji),

·wyrażenie przez nauczyciela smutku i nie zadowolenia z powodu zachowania dziecka,

·odsunięcie na krótki czas od zabawy,

·poinformowanie rodziców o groźnym przewinieniu.